Liczba rowerzystów ? ofiar wypadków drogowych ro?nie, tak samo, jak ro?nie, odsetek rowerzystów ? u?ytkowników ruchu. Wynika to nie tylko z mody na ?eko-styl? ale i z warunków ekonomicznych, czyli rosn?cych cen paliwa. Na co mo?e liczy? rowerzysta, jako osoba poszkodowana i jak mo?e si? broni?, gdy sam spowodowa? wypadek? Na te i inne pytania odpowiadaj? specjali?ci D.A.S.
Wed?ug raportu Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad wypadki z udzia?em rowerzystów stanowi?y w 2011 roku 12 procent ogó?u wypadków a zabici rowerzy?ci 7,5 procent ogó?u ofiar ?miertelnych na drogach. ??cznie w ubieg?ym roku w 4654 wypadkach zgin??o 314 rowerzystów a 4142 zosta?o rannych (dr in?. Tadeusz Kopta, Zdarzenia drogowe z udzia?em rowerzystów 2008-2011, Departament Studiów Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad). Wi?kszo?? zdarze? to zderzenia boczne z samochodem osobowym spowodowane nieust?pieniem pierwsze?stwa, maj?ce miejsce w ?wietle dziennym przy dobrych warunkach pogodowych i zachowaniu trze?wo?ci uczestników. Dlaczego tak si? dzieje? Czy dlatego, ?e wi?kszo?? kampanii edukacyjnych skierowana jest do rowerzystów a nie do innych u?ytkowników dróg (którzy równie cz?sto s? sprawcami kolizji)? Czy dlatego, ?e ?adne miasto w Polsce nie wypracowa?o jeszcze zintegrowanego systemu poruszania dla rowerzystów? Czy te? po prostu dlatego, ?e rowerzy?ci nie uwa?aj? na drogach?
ABC rowerzysty
– Ka?dy rowerzysta ma obowi?zek korzysta? z istniej?cej drogi dla rowerów lub drogi dla rowerów i pieszych ? mówi Maciej ?y?ka, radca prawny D.A.S. Towarzystwa Ubezpiecze? Ochrony Prawnej S.A. – Poruszaj?c si? po drodze dla rowerów, ma on pierwsze?stwo przed pieszymi. Kiedy korzysta z drogi dla rowerów i pieszych, pierwsze?stwo maj? piesi. Dopiero w ostateczno?ci, gdy nie ma drogi rowerowej i gdy rowerzysta nie mo?e skorzysta? z pobocza (ze wzgl?du na jego brak lub na pojazdy stoj?ce na nim) ma prawo porusza? si? praw? stron? jezdni.
Kieruj?cy rowerem powinien jecha? mo?liwie blisko prawej kraw?dzi jezdni, a je?li rowerzystów jest wi?cej, powinni porusza? si? w kolumnie, jeden za drugim. Liczba rowerów w kolumnie nie powinna przekracza? 15. Odleg?o?? mi?dzy kolumnami rowerzystów nie mo?e by? mniejsza ni? 200 metrów, by podczas wyprzedzania umo?liwi? ?schowanie si?? pojazdu, jako ?e nie wolno przedziela? kolumny rowerzystów. Rowerzysta mo?e wyprzedza? inne pojazdy z ich prawej strony.
Po chodniku ? tylko w ostateczno?ci
Jazda dwóch rowerzystów obok siebie nie jest bezwzgl?dnie zabroniona. Mog? oni, z zachowaniem ostro?no?ci, jecha? obok siebie tylko wtedy, gdy nie utrudnia to poruszania si? innym uczestnikom ruchu i nie zagra?a bezpiecze?stwu ruchu drogowego. Równie? korzystanie z chodnika lub drogi dla pieszych jest dozwolone wyj?tkowo, gdy rowerzysta opiekuje si? osob? w wieku do 10 lat kieruj?c? rowerem; szeroko?? chodnika wzd?u? drogi, po której ruch pojazdów jest dozwolony z pr?dko?ci? wi?ksz? ni? 50 km/h, wynosi co najmniej 2 m i brakuje wydzielonej drogi dla rowerów lub warunki pogodowe zagra?aj? bezpiecze?stwu rowerzysty na jezdni (np. ?nieg, silny wiatr, ulewa, g?sta mg?a).
Rowerem w towarzystwie dziecka i nastolatka
Prawo o ruchu drogowym nie reguluje szczegó?owo zasad opieki nad niepe?noletnimi rowerzystami. Odpowiedzialno?? za dzieci je?d??ce na rowerze, w tym szkody przez nie wyrz?dzone, ponosz? ich opiekunowie na mocy zasad okre?lonych w Kodeksie cywilnym.
– Dzieci do lat 13 w ogóle nie ponosz? winy za swoje dzia?ania, natomiast dzieciom powy?ej 13 roku ?ycia mo?na przypisa? win?, chocia?by w pewnym zakresie, w zale?no?ci od stopnia ich rozwoju psychicznego – t?umaczy Maciej ?y?ka. – Nie zmienia to faktu, ?e od strony materialnej ci??ar naprawienia szkody b?dzie spoczywa? na opiekunie, chyba ?e uczyni? zado?? obowi?zkowi nadzoru na dzieckiem albo, ?e szkoda powsta?aby tak?e przy starannym wykonywaniu nadzoru. Warto pami?ta?, ?e przewozi? na rowerze inn? osob? mo?e osoba, która uko?czy?a 17 lat. Dzieci do lat 7 nale?y przewozi? na dodatkowym siode?ku (foteliku) ? dodaje prawnik.
Je?eli rowerzysta opiekuje si? dzieckiem do lat 10, kieruj?cym rowerem, mo?e jecha? chodnikiem lub drog? dla pieszych na zasadach okre?lonych dla ruchu pieszych a w razie ich braku -, jecha? poboczem po lewej stronie tzn. twarz? w kierunku nadje?d?aj?cych pojazdów, zajmuj?c miejsce jak najbli?ej kraw?dzi. W takim przypadku co do zasady powinien jecha? za lub przed dzieckiem, ale je?eli ruch na drodze jest ma?y i jest dobra widoczno?? ? mo?e jecha? obok.
Z jakim dokumentem na rower?
Doros?y rowerzysta nie musi legitymowa? si? ?adnym dokumentem potwierdzaj?cym uprawnienia do kierowania rowerem. Inaczej jest w przypadku osób, które nie uko?czy?y 18 lat ? tu dokumentem potwierdzaj?cym uprawnienie do kierowania rowerem w dalszym ci?gu jest karta rowerowa. Mo?e j? uzyska? ju? 10-latek, który wykaza? si? niezb?dnymi umiej?tno?ciami i wiedz?. Sprawdz? to upowa?nieni nauczyciele w szko?ach, a tak?e policjantów lub egzaminatorzy. Karty rowerowe wydaj? nieodp?atnie dyrekcje szkó?. Osoby, które nie uko?czy?y jeszcze 18 lat, ale uzyska?y prawo jazdy, mog? wylegitymowa? si? prawem jazdy.
Kontrola drogowa
Rowerzysta, tak jak inni uczestnicy ruchu mo?e by? zatrzymany i skontrolowany przez policj? lub stra? gminn? (miejsk?). Naruszenie zasad ruchu drogowego mo?e stanowi? wykroczenie albo przest?pstwo (w zale?no?ci od wagi naruszenia).
– Najcz??ciej naruszenia zasad ruchu drogowego przez rowerzystów stanowi? wykroczenia ? mówi Maciej ?y?ka. – Za jedno wykroczenie przeciwko zasadom ruchu drogowego rowerzysta mo?e by? ukarany mandatem 50 z?otych lub wy?szym, wed?ug obowi?zuj?cego taryfikatora mandatów.
Podczas kontroli drogowej policja mo?e sprawdzi? obowi?zkowe wyposa?enie roweru: ?wiat?o pozycyjne przednie o barwie bia?ej lub ?ó?tej, ?wiat?o pozycyjne tylne barwy czerwonej, ?wiat?o odblaskowe tylne czerwone o kszta?cie innym ni? trójk?t, przynajmniej jeden sprawnie dzia?aj?cy hamulec oraz dzwonek lub inny sygna? ostrzegawczy o nie przera?liwym d?wi?ku. Obecnie nikt nie jest obj?ty prawnym obowi?zkiem noszenia kasku podczas jazdy rowerem, jednak z uwagi na du?y ruch pojazdów zarówno na drogach, jak i ?cie?kach rowerowych, warto rozwa?y? zak?adanie kasku, zw?aszcza dzieciom.
***
Ochrona Prawna Rodziny D.A.S. sojusznikiem rowerzysty
Rowerzysta mo?e skorzysta? z ubezpieczenia D.A.S. w wariancie Ochrona Prawna Rodziny. Serwis ubezpieczeniowy, w tym porady prawne i finanse na prowadzenie spraw w s?dzie, jest gwarantowany w nast?puj?cych sytuacjach:
- obrona przed s?dem w sprawie karnej
- obrona przed s?dem w sprawie o wykroczenie
- dochodzenie roszcze? za uszkodzenie cia?a i mienia od sprawcy zdarzenia (np. za uszkodzenie roweru, ubrania)
- spór dotycz?cy umów zwi?zanych z rowerem (np. serwis, naprawa, ?zimowanie?)
- spór z ubezpieczycielem dobrowolnym roweru (kradzie?/zniszczenie)
Warto wi?c skorzysta? z ubezpieczenia ochrony prawnej, by w razie konieczno?ci dochodzenia swoich praw przed s?dem oszcz?dzi? nie tylko czas i nerwy, ale równie? pieni?dze. Polisa zapewnia bowiem ochron? przed ryzykiem ponoszenia kosztów sporów prawnych w s?dzie. U?atwia obron? praw osoby ubezpieczonej w procesach karnych i o wykroczenie, dzi?ki przej?ciu kosztów zwi?zanych z za?o?eniem i prowadzeniem sprawy s?dowej (op?acenie pe?nomocnika pokrycie kosztów s?dowych, wp?ata por?cze? maj?tkowych itp.)